Jest schorzeniem, które rozpoznajemy na bazie odpowiednich kryteriów diagnostycznych. PAMIĘTAJ! Nie każde zakłócenie snu to bezsenność. Według rewizji amerykańskiej klasyfikacji zaburzeń snu, tzw. DSM, wyróżniamy około 100 zaburzeń z tej grupy m.in.: dysomnię – do której zalicza się bezsenność, pierwotną nadmierną senność, narkolepsję, zaburzenia rytmu snu i czuwania, czy np. parasomnie.
Kryteria pozwalające postawić diagnozę bezsenności to:
Bezsenność jest zaburzeniem powodowanym nadmiernym wzbudzeniem, prowadzącym do całodobowej stymulacji układów stresu. Powstaje ona w wyniku działania trzech grup czynników: predysponujących (np. czynniki genetyczne, czy cechy osobowości), wyzwalających (np. trudne zdarzenia, stres) oraz utrwalających ( jak zła higiena snu lub zamartwianie się). Terapia bezsenności polega na eliminacji czynników z tej ostatniej grupy.
Zgodnie z wytycznymi National Institute for Health and Care Excellence (NICE) preferowanym podejściem terapeutycznym w przypadku długoterminowej bezsenności jest psychoterapia poznawczo-behawioralna. Europejskie Towarzystwo Badań nad Snem, American Academy of Sleep Medicine, czy National Institue of Health w swoich zaleceniach również rekomendują CBTi jako metodę pierwszego wyboru leczenia bezsenności.
Jej skuteczność ocenia się na minimum 80 %, czyli więcej niż w przypadku leków nasennych, mogących prowadzić do uzależnienia i nie zalecanych do leczenia przewlekłej bezsenności. Można je stosować maksymalnie przez okres 2-4 tygodni.
Korzyści z leczenia metodą CBT-I utrzymują się nie tylko w trakcie leczenia, ale również po jego zakończeniu. Pokazuje to, że terapia poznawczo-behawioralna nie tylko działa w momencie wizyt pacjenta w gabinecie, ale przede wszystkim dzięki nauce przydatnych umiejętności, które pacjent może potem sam wykorzystywać w życiu, w momencie nawrotów zaburzeń, co wydaje się być największą korzyścią z leczenia, w porównaniu do innych metod. Zwłaszcza, że poprawa objawowa utrzymuje się przez nawet 24 miesiące w badanym okresie po zakończeniu terapii.
Pierwsza konsultacja: Zebranie wywiadu (+ analiza stanu zdrowia, zwyczaje, opis problemu, pomocne tu będą wyniki badań laboratoryjnych) i wspólne podjęcie decyzji, czy terapia poznawczo-behawioralna bezsenności lub zaburzeń rytmu dobowego będzie odpowiedzią na zgłaszany problem. Czas trwania 60-90 minut. Cena 250 zł.
Kolejne spotkania jako spotkania terapeutyczne: raz w tygodniu; w terapii bezsenności maksymalnie 8 spotkań, przy zaburzeniach rytmu dobowego zwykle do 4-6 spotkań.
Czas trwania: 50 minut. Koszt 200 zł.
Podczas terapii skupiamy się na wdrażaniu technik, które wzmacniają sen i regulują rytm okołodobowy, tworzymy strategie radzenia sobie ze stresem, a w przypadku osób uzależnionych od leków nasennych tworzymy i wdrażamy plan zmniejszania przyjmowanej dawki i stopniowego odstawienia leków (we współpracy z lekarzem prowadzącym).
Wśród interwencji pierwszoliniowych można wymienić: